Tarihçe

Türkiye'de mağaracılık alanında öncü olan MAD, 1964 yılında Jeolog Dr. Temuçin Aygen tarafından, Ankara'da Mağara Araştırma Cemiyeti adı ile kurulmuştur. Bir dönem Türkiye Mağara Araştırma, Tanıtma ve Turizm Derneği adını alan Cemiyet, kurulduğu yıl içerisinde bir gezi ve İstanbul'da uluslararası bir konferans düzenlemiştir. Daha sonra Mağara Araştırma Derneği adını almış, birçok yabancı kuruluş ve organizasyonla işbirliği yaparak 1980’li yıllara kadar geliştirdiği deneyimleri sayesinde, bu yılları takip eden dönemlerde faaliyetlerini tek başına yürütmeye başlamıştır.

MAD, kurulduğu yıldan beri mağara ve yeraltı nehir sistemlerinin bilimsel, teknik ve sportif açıdan araştırılması amacıyla ülkemizin değişik yörelerinde araştırma etkinlikleri yapmış, mağarabilim ve mağaracılığı tanıtmak için çeşitli konferanslar ve bilimsel toplantılar düzenlemiştir. Derin mağara araştırmalarında kullanılan tekniklerin yabancı mağaracılarla yapılan ortak faaliyetler ve yurt dışından alınan eğitimler sayesinde geliştirilmesi ile, özellikle son yirmi yıl içerisinde ülkemizdeki derin mağara sistemleri de araştırılmaya başlanmıştır. Ülkemizde mağaracılığın tanınması ve yayılmasında çok büyük katkıları olan MAD, diğer dernek ve üniversite kulüplerinin kurulmasına da öncülük etmiştir. Sportif anlamda bilgi birikimi ve teknik donanım ve tecrübe açısından en yetkin kuruluşlardan biri olan MAD, üniversitelerden katılımın da artmasıyla bilimsel çalışmalar açısından da tecrübesini gün geçtikçe artırmaktadır.

MAD, mağara araştırmalarının yanı sıra, korunması ve tanıtımı amacıyla da çeşitli etkinliklere katılmıştır. Günümüze kadar, “Türkiye Mağaraları”, “Köprüçay Serüveni”, “Tuluntaş Mağarası ve Karaca Mağarası”, gibi belgesellerin çekim çalışmalarında görev alınmış, yapılan araştırmaların sonuçları pek çok sayıda dergi ve gazetede kamuoyu ile paylaşılmıştır. Yine mağaraların korunması ile ilgili yasa, tüzük ve yönetmeliklerin oluşturulması çalışmalarına katılmış ve katkı sağlamıştır. Yabancı mağaracı gruplarının, ülkemizde araştırma yapmalarıyla ilgili başvurularında resmi kurumlara görüş ve önerilerini bildirmiştir ve günümüzde de bildirmektedir.

1995 yılında Mağara Araştırma Derneği’nin ev sahipliğinde II. Mağarabilim Sempozyumu düzenlenmiştir. Ülkemizde ilk kez düzenlenen ve MAD’ın organize ettiği 1. Ulusal Mağara Fotoğrafları Yarışması ise mağaracılık çalışmalarına farklı bir renk katmıştır.

1998 yılında Macaristan’da alınan mağara dalış eğitimi sonunda, Türkiye’de ilk Mağara Dalış Ekibi MAD bünyesinde kurulmuştur. Geçen sürede MAD Mağara Dalış Grubu’nca yeraltı sularının ve aktif mağara sistemlerinin incelenmesi alanında oldukça büyük gelişmeler kaydedilmiştir.

Ulusal Kurtarma Grubu’nun kurulması ve işlevsellik kazanması amacıyla, MAD, 2000 yılından sonra bünyesindeki ve diğer kulüplerdeki mağaracıların teknik eğitimleri ve standardizasyonu ile ilgili çalışmalara ağırlık vermiş, Temmuz 2002’de Eskişehir’de “Partner Kurtarma Teknikleri”, Mart 2004’te İzmir Karaburun’da “Yatay Mağarada Kurtarma Teknikleri”, Şubat 2005’te Antalya Olympos’da “Tek İp Tekniği” ve Nisan 2005’te Bursa Oylat’da “Dikey Mağarada Kurtarma” çalıştaylarının düzenlenmesinde öncülük etmiş, yeni teknikler ve gelişmeler konusundaki tecrübelerini aktarmıştır. Senede en az bir defa düzenlenmesi amaçlanan çalışmaların sonuncusu, 3-6 Kasım 2005 tarihlerinde MAD’ın organizasyonu ile Olimpos’ta gerçekleştirilmiştir. Belçika Mağara Kurtarma Federasyonu’ndan eğitmenler ülkemize davet edilmiş, mağarada olası kazalar sonrası kurtarma çalışmaları ve kurtarma organizasyonu konusunda bir pratik eğitim düzenlenmiştir.

Son on yıl içerisinde, Subatağı Düdeni : -643 m. (Kayseri - Yahyalı), Sütlük Subatanı : -640 m. (Adana - Pozantı), Camılıköy Subatanı : -379 m. (Adana - Pozantı), Topak Düdeni: -285 m.(Karaman- Altıntaş) ve Düdenini Mağarası (-250 m.-devam ediyor-) gibi Türkiye derinlik sıralamasında üst sıralarda yer alan mağaralar ve irili ufaklı diğer mağaralar MAD tarafından araştırılmış, haritalanmış ve Türk mağaracılık literatürüne kazandırılmıştır. Ayrıca sportif mağaracılık konusunda Türkiye’nin en zengin kütüphanesi ve yayın listesine sahip kuruluşlardan biri olan MAD, araştırma yapmak isteyen herkese kaynaklarını açmaktadır.

Yaklaşık 200 civarında aktif mağaracının bulunduğu ülkemizdeki en kalabalık ve en etkin tüzel kişilik olan Mağara Araştırma Derneği, şu an yaklaşık 60 kadar üyesi ile Maltepe mahallesi, GMK Bulvarı, 52/21, Çankaya/ANKARA adresinde çalışmalarını sürdürmekte, gelişmeleri değerlendirmek ve yeni katılımcıları mağaracılıkla buluşturmak amacıyla her Perşembe 19:00-21:00 saatleri arasında toplanmaktadır.

Eğitim, güncel film ve dia gösterimleri, eğlence ve tanışma toplantıları ile sadece Ankaralı’ların değil, 2006 Ocak’ta açılan Bursa Şubesi’nin de katılımıyla Türkiye’de ulaşabildiği tüm spor ve doğa severlerin ilgisini mağaracılığa yöneltmeye çalışan MAD, mağaracılığın popüler doğa sporları arasında yerini alabilmesi için çabalamkta ve basılı ve görsel yayın kuruluşları ile de ilişkiler geliştirmektedir.

Mağara Araştırma Derneği, Uluslararası Speleoloji Birliği U.I.S’e (www.uis-speleo.org) Türkiye’den üye olan tek resmi oluşumdur ve Birlik’te oy hakkına sahiptir.